Menu Sluiten

Inspiratiebronnen

Het werk van Fred Korthagen is sterk beïnvloed door een aantal theorieen:

De Positieve Psychologie (Seligman, Csikszentmihalyi, Fredrickson)

Dit is een stroming in de psychologie, die begonnen is rond het jaar 2000. Grondleggers waren Martin Seligman, toenmalig voorzitter van de Amerikaanse vereniging van psychologen (en bekend van het thema aangeleerde hulpeloosheid) en Mihaly Csikszentmihalyi (bekend van zijn publicaties over flow). Zij stellen dat de psychologie zich te lang en te uitsluitend heeft gericht op trauma’s en afwijkingen van mensen en op methoden om die te ‘behandelen’. Hun stelling is dat de effecten daarvan eigenlijk gering zijn. Volgens hen is het veel effectiever om je (ook) te richten op de kracht van mensen, op de kwaliteiten die zij al in huis hebben en die te verbreden en erop voort te bouwen. In de kernreflectiebenadering en in krachtgericht coachen worden  basisbegrippen van de positieve psychologie, zoals character strengths en flow, gecombineerd.

De Diamond Approach (Almaas)

De Diamantbenadering van Almaas is een transpersoonlijke psychologie, waarin verbinding wordt gelegd met spiritualiteit. Almaas stelt dat de essentie (of kern) van de mens is als een veelzijdige diamant waarin vele kwaliteiten aanwezig zijn. Ze worden alleen soms geblokkeerd, bijvoorbeeld door belemmerende overtuigingen of belemmerende gedragspatronen. Almaas heeft methoden ontwikkeld om daar weer het contact mee te herstellen.

Presence (Senge, Scharmer en anderen)

In het recente werk van Peter Senge en zijn collega’s (waarvan Otto Scharmer een belangrijke theoretische denker is) staat het begrip presence centraal. Daarmee wordt verwezen naar het belang van het ons verbinden met onszelf als tegenhanger voor de gerichtheid op de buitenwereld. Senge e.a. zien die verbinding tussen binnen en buiten zelfs als een essentiële ontwikkelingsrichting voor de mensheid als geheel. Zij stellen dat onze gerichtheid op de buitenkant, die tot uitdrukking komt in steeds slimmere strategieën om onze omgeving te manipuleren - bijvoorbeeld de natuur - tot catastrofes op wereldschaal leidt. Hun overtuiging is dat slechts de verbinding tussen de binnen- en buitenkant de mensheid kan redden. Volgens hen is het dus ook van groot belang waar organisaties het accent op leggen als het om het functioneren van hun eigen mensen gaat. Scharmer heeft deze visie uitgewerkt in de Theorie U en het begrip presencing.

Mindfulness (Brown & Ryan en anderen)

Nauw verwant aan het begrip presence is het begrip mindfulness, van oorsprong een boeddhistisch begrip, dat inmiddels de westerse psychologie is binnengedrongen. Mindfulness verwijst naar ons vermogen om ons hier-en-nu gewaar te zijn van ons lichaam, denken, voelen, willen en van gewaarzijn zelf.

Courage to Teach en Courage to Lead (Palmer)

Parker Palmer heeft met zijn boeken de aandacht gevestigd op het belang van de inspiratie en identiteit van de leraar of leider. Er is, zo stelt hij, moed voor nodig om als leraar uit te gaan van je eigen ‘heelheid’ en je diepste motivatie. Zijn inmiddels beroemde boek The courage to teach is vertaald in het Nederlands als Leraar met hart en ziel.

De op deze pagina beschreven inspiratiebronnen worden uitgebreider besproken in de onderstaande boeken van Fred Korthagen en Ellen Nuijten:

cover boek Zijnsgericht coachen