Fred Korthagen heeft regelmatig gepleit voor een geactualiseerde invulling van de pedagogiek in Nederland.

In de eerste helft van de vorige eeuw had Nederland een zeer sterke pedagogische traditie, zowel gegrond in filosofische kaders als heel praktisch toepasbaar. De pedagogen van toen, zoals Philip Kohnstamm, werkten samen met onderwijsmensen, wat de praktijkrelevantie van hun werk garandeerde.

Geleidelijk is dat veranderd. De pedagogiek is als wetenschap wat weggedrukt door de onderwijskunde, die zich een tijdlang vooral op kwantitatief onderzoek richtte en losser van de onderwijspraktijk kwam te staan. De praktijkman of -vrouw had daar steeds minder aan. De pedagogiek kreeg ook steeds meer het karakter van filosofische exercities, geschreven in de studeerkamer, die echter weinig ingingen op de vraag hoe je daar nu concreet vorm aan geeft. Laat staan dat pedagogen samen met leraren in de klas stonden. Dat waren uitzonderingen.

Kunnen we terugkeren naar een pedagogiek die houvast biedt voor het dagelijks werk in het onderwijs? Een pedagogiek die ontstaat in wisselwerking met de mensen die dagelijks met kinderen werken en die vorm willen geven aan het idee om vanuit het kleine te bouwen aan het grote. Mensen die daarover willen uitwisselen met elkaar, van elkaar willen leren, die elkaar willen inspireren.

Waar Fred Korthagen samen met anderen naar streeft, is een ‘beweging’ waaraan veel leraren en scholen deelnemen, een ‘beweging’ die voelbaar is in het dagelijks werk. Juist omdat deze beweging nooit ‘klaar’ is en niet star moet worden, is het van belang dat leraren (maar ook leerlingen) elkaar ondersteunen bij het zoekproces, het proces van vormgeven aan ieders diepste idealen en kwaliteiten. Pedagogiek als een gezamenlijke zoektocht...